ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 

• Όλα ?στον υπολογιστή!

Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α΄ Γυμνασίου, οι μαθητές και οι μαθήτριες του Α1 τμήματος, διδάχθηκαν το σύνολο σχεδόν της 3^ης ενότητας του σχολικού βιβλίου τους «Ταξίδι στον κόσμο της φύσης», βάσει σεναρίου της φιλολόγου τους, στο εργαστήριο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Στόχος ήταν να εξοικειωθούν οι μαθητές με την χρήση ανοιχτών περιβαλλόντων στο διαδίκτυο, όπως είναι τα ηλεκτρονικά λεξικά και τα Σώματα Κειμένων, καθώς και με άλλες διαδικτυακές πηγές και μηχανές αναζήτησης.

Οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες και, αφού επισκέφθηκαν ιστοσελίδες του διαδικτύου, ήρθαν σε επαφή με ενδιαφέροντα κείμενα σχετικά με τη φύση, το περιβάλλον και τα οικολογικά ζητήματα. Στη συνέχεια, συμπλήρωσαν φύλλα εργασίας, σχετικά με τα δομικά, γλωσσικά και λεξιλογικά στοιχεία των τριών κειμενικών ειδών: της περιγραφής, της αφήγησης και της επιχειρηματολογίας, με απώτερο στόχο την παραγωγή λόγου και την αξιολόγησή του. Αφιερώθηκαν συνολικά 08 διδακτικές ώρες και το σενάριο υλοποιήθηκε σε τρεις διαφορετικές χρονικές φάσεις.

 

Το πλήρες σενάριο με τίτλο «Περιγραφή, Αφήγηση, Επιχειρηματολογία» έχει αναρτηθεί στη Βιβλιοθήκη Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων «Ιφιγένεια», στην ιστοσελίδα ifigeneia.cti.gr.

 

Οι εργασίες που αξιολογήθηκαν ως οι καλύτερες στην παραγωγή λόγου υπήρξαν οι ακόλουθες:

«Ρύπανση ακτών και θαλασσών» της ομάδας των μαθητών: Καλλία Γιώργου, Ανδρεάκου Κέλλης, Αθανασοπούλου Βαλαντούλας, Βανάκα Δανάης και Γκάτση Δέσποινας.

«Αίγιο» της ομάδας των μαθητών: Βασιλάκου Βασίλη, Κωνσταντινίδη Μαρίας, Κασιδάκη Παναγιώτη και Κέμου Όλγας.

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Βίκυ Μπόμπολα, Φιλόλογος

 

 

 

Κείμενο μαθητριών

«Στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας, και θέλοντας να ακολουθήσουμε έναν διαφορετικό τρόπο διδασκαλίας από τον συνηθισμένο, αποφασίσαμε με την καθηγήτριά μας να διδαχθούμε την ενότητα του σχολικού βιβλίου με έναν πρωτότυπο τρόπο στο εργαστήριο Η/Υ.

Εκεί συνεργαστήκαμε χωρισμένοι σε ομάδες, καταφέραμε να δημιουργήσουμε η κάθε ομάδα τη δική της ξεχωριστή εργασία, αλλά και να καλύψουμε ο ένας με τη βοήθεια του άλλου τα κενά που μπορεί να είχαμε.

Ελπίζουμε πως θα κάνουμε κάτι ανάλογο στη Β΄ Γυμνασίου, αφού για μας ήταν κάτι ξεχωριστό, που δεν μας δίνεται η ευκαιρία να το κάνουμε καθημερινά».

Οι μαθήτριες: Μαρία Εξαρχοπούλου, Ειρήνη Ζέκιο

 

• Το σχολείο των παππούδων μας και των γονιών μας

Έρευνα του Α3 τμήματος του 6^ου Γυμνασίου Κερατσινίου 2013-14

Βασισμένη σε προφορικές συνεντεύξεις που πήραν οι μαθητές από γονείς και συγγενείς τους

Το έναυσμα έδωσαν οι δυο πρώτες ενότητες του βιβλίου της Νέας Ελληνικής Γλώσσας της Α΄ Γυμνασίου, που αφορούν το σχολείο και το πολύπλευρο περιεχόμενό του. Επίσης το απόσπασμα από την «Αναφορά στον Γκρέκο» του Ν. Καζαντζάκη, το οποίο υπάρχει στο βιβλίο των Νέων Ελληνικών Κειμένων με τον τίτλο «Η νέα παιδαγωγική», και το οποίο επεξεργαστήκαμε στην τάξη.

Οι μαθητές δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι κάποτε υπήρξε ένα τόσο αυταρχικό και σκληρό σχολείο. Τους ανέφερα τη δική μου μαθητική εμπειρία και τους πρότεινα, αν θέλουν, να τη διασταυρώσουν με τις εμπειρίες άλλων ενηλίκων, παίρνοντάς τους συνέντευξη.

Συζητήσαμε στη συνέχεια πόσους θησαυρούς γνώσεων, πληροφοριών και εμπειριών μπορεί να κρύβουν μέσα τους οι μεγαλύτεροι άνθρωποι. Ότι το πολύτιμο αυτό υλικό χάνεται με το θάνατό τους και συμφωνήσαμε ότι είναι άδικο να το αφήνουμε να πηγαίνει χαμένο Έτσι τους μίλησα για την προφορική ιστορία. Τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητά της, ως μεθόδου να κάνει κανείς ιστορία..

Δεν χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για να πεισθούν τα παιδιά. Μάλλον τους άρεσε η ιδέα να πάρουν συνέντευξη από κάποιον ενήλικα. Και ξεκινήσαμε.

Αρχικά συζητήσαμε για το ποιες ερωτήσεις έπρεπε να υποβάλλουμε.

Με τη συμβολή όλης της τάξης διαμορφώσαμε ένα ερωτηματολόγιο, με όσο λιγότερη και πιο διακριτική τη δική μου συμμετοχή, το οποίο, από τον πίνακα, αντέγραψαν όλοι στα τετράδιά τους.

Το ερωτηματολόγιο που φτιάξαμε στην τάξη, αφορούσε τους εξής τομείς:

• Ονοματεπώνυμο/ ηλικία πληροφορητή
• Σε ποιο σχολείο πήγε, ποιανού τόπου, σε ποιες σχολικές βαθμίδες φοίτησε (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο)
• Πώς ήταν το σχολείο σαν κτίριο (αίθουσες, αυλή μέγεθος, κυλικείο κλπ.)
• Δάσκαλοι-καθηγητές/ σχέσεις με μαθητές
• Μαθητές: τι φορούσαν, τα βιβλία ήταν δωρεάν; Πλήρωναν δίδακτρα; Τι κανόνες υπήρχαν στο σχολείο; Τι τιμωρίες; Πόσες ώρες και μέρες πήγαιναν σχολείο; Τι μαθήματα διδάσκονταν; Πόσα διαγωνίσματα έδιναν; Πόσα διαλείμματα είχαν; Τι έπαιζαν στα διαλείμματα;
• Πώς θυμούνται τα σχολικά τους χρόνια;

Οι ερωτήσεις ήταν περιορισμένες σε αριθμό, ωστόσο ταίριαζαν με την ηλικία και το επίπεδο των μαθητών, με το γεγονός ότι θα προσπαθούσαν πρώτη φορά στη ζωή τους να πάρουν συνέντευξη και μάλιστα χωρίς τα απαραίτητα μέσα όπως είναι π.χ. το μαγνητόφωνο ή η κάμερα, πράγμα που σήμαινε ότι έπρεπε να σημειώσουν τα λόγια του πληροφορητή γράφοντας με το χέρι. Αυτό, για όποιον γνωρίζει τη σχέση των σημερινών παιδιών με το γράψιμο, είναι ένας δύσκολος άθλος.

Σχετικά με τον τρόπο και τις τεχνικές λήψης της συνέντευξης, επέμεινα σε δύο σημεία: 1) να συνειδητοποιήσουν οι υποψήφιοι ερευνητές τη σημασία του χρόνου, στην ιστορία γενικά και στην προσωπική ιστορία του καθενός. Έτσι η ηλικία του πληροφορητή θεωρήθηκε πολύ σημαντικός παράγοντας. 2) να καταλάβουν ότι οι ερωτήσεις του ερωτηματολογίου είναι ενδεικτικές και βοηθητικές. Ότι συχνά από τη συζήτηση με έναν άνθρωπο προκύπτουν πληροφορίες που δεν έχουμε προβλέψει στο ερωτηματολόγιό μας και τότε πρέπει να έχουμε την ετοιμότητα να το αναπροσαρμόζουμε, κι ακόμα ότι αν μια απάντηση δεν μας ικανοποιεί ή μας δημιουργεί νέα ερωτήματα να επιμένουμε σ? αυτά.

Ωστόσο, οι τελευταίες υποδείξεις πολύ λίγο «πέρασαν» στη συνείδηση των παιδιών, όπως δείχνουν και οι συνεντεύξεις που πήραν. Ωστόσο το θέμα της επιμονής σε διευκρινίσεις επί των απαντήσεων των πληροφορητών παρουσιάζεται έντονο αν και κάπως μηχανιστικό, σε δυο από τις συνεντεύξεις.

Παρόλα αυτά, σιγά-σιγά το υλικό άρχισε να μαζεύεται. Δεν θα το παραθέσω αυτούσιο, καθώς αυτό δεν είναι δυνατό να γίνει μέσα από τη σχολική ιστοσελίδα. Θα επιμείνω περισσότερο στον τρόπο που δουλέψαμε.

Αφού, λοιπόν, συγκεντρώθηκαν οι συνεντεύξεις, τις ταξινομήσαμε ανάλογα με την ηλικία των πληροφορητών μας σε 4 ομάδες. Στην πρώτη ομάδα περιλάβαμε τις συνεντεύξεις των πληροφορητών ηλικίας 80-90 ετών. Στη δεύτερη αυτές των πληροφορητών που είχαν ηλικία 70-80, στην τρίτη οι ηλικίας 60-70 και στην τέταρτη οι ηλικίας 36-50 ετών.

Οι μαθητές-ερευνητές χωρίστηκαν κι αυτοί σε τέσσερις ομάδες, άνισες αριθμητικά, αφού και ο αριθμός των συνεντεύξεων κάθε κατηγορίας ήταν διαφορετικός.

Στην κάθε ομάδα διάβασαν όλοι όλες τις συνεντεύξεις. Συζήτησαν μεταξύ τους τα κύρια σημεία ομοιοτήτων και διαφορών ή αλληλοσυμπληρώσεων και έφτιαξαν ένα κείμενο κοινό με τα αποτελέσματα-συμπεράσματα για το παλιό σχολείο, όπως αυτά προέκυπταν από τις απαντήσεις των πληροφορητών.

Η εργασία αυτή έγινε μέσα στην τάξη. Οι ομάδες δούλεψαν καλά, κάποιες ίσως καλύτερα, όλες όμως ξεπέρασαν τις προσδοκίες μου. Για το εγχείρημα διέθεσα δυο συνεχόμενες ώρες.

Ομολογώ ότι όταν ξεκίνησα αυτή τη δράση είχα αρκετές επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα. Φοβόμουνα μήπως η ομάδα παρεκτραπεί του σκοπού της, μήπως δεν καταφέρουν να συνεργαστούν αποτελεσματικά στο πλαίσιο του δοθέντος χρόνου, κι όμως όχι!! Στο τέλος των δύο ωρών είχα στα χέρια μου τέσσερα συλλογικά κείμενα τα οποία μάλιστα προλάβαμε να τα παρουσιάσουμε στην τάξη!

Ενδιαφέρον έχει και το πώς δούλεψαν οι ομάδες των μαθητών, ο αριθμός των μελών των οποίων καθορίστηκε από την ομαδοποίηση των ερωτηματολογίων σύμφωνα με την ηλικία των πληροφορητών, όπως ήδη ειπώθηκε.

Δημιουργήθηκαν, με βάση τα ερωτηματολόγια, δυο πολυμελείς ομάδες των 6-7 παιδιών και δυο ολιγομελείς ομάδες, των 3-4 παιδιών. Πιο ήρεμα λειτούργησαν οι ολιγομελείς ομάδες. Στις πολυμελείς οι συζητήσεις ως προς το τι πρέπει να μπει στο τελικό κείμενο και τι όχι δημιούργησαν πιο εμφανείς εντάσεις, καθώς ήταν δυσκολότερο λόγω του αριθμού των μαθητών και κυρίως του αριθμού των συνεντεύξεων να συμφωνήσουν. Ωστόσο και οι πολυμελείς ομάδες εργάστηκαν αποτελεσματικά.

Στις πολυμελείς ομάδες, η συνθήκη του αριθμού, μάλλον, οδήγησε στην άτυπη αναγνώριση «αρχηγού» ή καλύτερα «προέδρου», ο οποίος χωρίς κι ο ίδιος να το καταλάβει ανέλαβε το συντονισμό, κάτι που δεν φάνηκε να γίνεται στις ολιγομελείς ομάδες. Επίσης τα μέλη της κάθε ομάδας επέλεξαν μεταξύ τους αυτόν που θα έγραφε το συλλογικό κείμενο, με κριτήριο τα «καλά» γράμματα.

Στον τρόπο που αντιμετώπισαν την εργασία τους οι ομάδες επίσης παρουσίασαν διαφορές. Οι δυο από τις τέσσερις ζητούσαν βοήθεια συχνά από μένα και επιβεβαίωση της δουλειάς τους. Οι άλλες δυο, που συνέπεσε να είναι οι πολυμελείς, δούλεψαν πιο ανεξάρτητα, ιδιαίτερα η μία θα έλεγα εντελώς ανεξάρτητα.

Εντυπωσιακό ήταν ότι μια από τις τέσσερις ομάδες δεν θέλησε να βγει έξω στο ενδιάμεσο διάλειμμα αλλά συνέχισε τη δουλειά της και σ? αυτό, καθώς και το ότι και οι υπόλοιποι που κατέβηκαν για διάλειμμα, επέστρεψαν με το χτύπημα του κουδουνιού χωρίς καθυστέρηση και συνέχισαν την εργασία τους χωρίς κάποια ιδιαίτερη παρακίνηση εκ μέρους μου. Εννοώ χωρίς να χρειαστεί «να φάμε» το καθιερωμένο πεντάλεπτο, μέχρι να καθίσουν, να τακτοποιηθούν, και να αρχίσουμε το μάθημα.   Σημαντικό θεωρώ επίσης, το ότι όλα σχεδόν τα παιδιά, γράφοντας το κείμενό τους, ενδιαφέρονταν να ρωτήσουν για την ορθογραφία κάποιων λέξεων ή τη σωστότερη επιλογή μιας λέξης που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν.

Στην πρώτη ομάδα που επεξεργάστηκε τις απαντήσεις που έδωσαν πληροφορητές ηλικίας 81-90 ετών, συμμετείχαν οι μαθητές: Άλκης Κανάρης, Βασίλης Καλύκας και Μαρία Χόντου. Οι συνεντεύξεις ήταν δύο και τις είχαν πάρει ο Άλκης και ο Βασίλης.

Το κείμενό τους είναι το εξής:

Ομάδα 1η

Ηλικία 80-90

Ερευνητές Άλκης Κανάρης, Βασίλης Καλύκας

Πληροφορητές 1) Μαργαρίτα Φ. 83 ετών

                         2) Βασίλης Σταθόπουλος 85 ετών

Πληροφορίες και συμπεράσματα

Μάθαμε ότι στις αρχές του 20^ου αι. κάποιες οικογένειες είχαν την οικονομική δυνατότητα να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο ενώ άλλες όχι. Συμπεραίνουμε ότι ήταν δύσκολο εκείνη την εποχή τα παιδιά να πάνε στο γυμνάσιο διότι οι οικογένειες ήταν πολύ φτωχές και χρειάζονταν τα παιδιά τους δίπλα τους στις καθημερινές δουλειές.

Μάθαμε επίσης ότι οι εκπαιδευτικοί εκείνη την εποχή ήταν αυστηροί και για την εκμάθηση των παιδιών χρησιμοποιούσαν βίαιους τρόπους (ξύλο-φόβος)

Οι πληροφορητές φοίτησαν και οι δυο σε χωριά., η κ. Μαργαρίτα Φ. φοίτησε στον Αυγουλά και ο κ. Βασίλης Σ. φοίτησε στης Αγίας Μαύρας.

Στους πληροφορητές μας άρεσε το σχολείο πάρα πολύ αλλά δεν τους άρεσαν οι βίαιοι τρόποι εκμάθησης εκείνης της εποχής.

Οι μαθητές εκείνης της εποχής φορούσαν στολές (ποδιές). Τα βιβλία δεν τα έδινε το κράτος και αναγκαζόντουσαν να τα αγοράσουν οι ίδιοι. Τα μαθήματα που διδάσκονταν εκείνη την εποχή ήταν τα εξής: Ανάγνωση, ορθογραφία, αριθμητική, γεωγραφία, ιστορία και ζωγραφική.

                                               Ομάδα επεξεργασίας των στοιχείων: Κανάρης Α., Καλύκας Β., Δεμέστιχας Ν., Χόντου Μ.

Συνεχίζουμε με τις υπόλοιπες ομάδες:

Ομάδα 2η

Ηλικία 70-80

Ερευνητές: Γιάννης Κορέτσι, Χριστόφορος Σταυρόπουλος, Τεπετίδης Γιώργος, Νάστα Ελευθερία, Τζιώτης Αντώνης, Στρατουδάκης Αντώνης.

Πληροφορητές: 1)Χριστόφορος Ζήρας ετών 72

                           2) Αντώνης Τζιώτης ετών 74

                           3)Παρασκευάς Κοντραφούρης   ετών 73

                           4) Μαρία Κανακάρη ετών 75

                           5)Ελένη Τεπετίδου     ετών 73

                           6) Δέσποινα Αντίστη ετών 73

Πληροφορίες και συμπεράσματα

Από τις έξι συνεντεύξεις των πληροφορητών μας συμπεραίνουμε ότι: τα παλιά σχολεία ήταν μικρά και είχαν πολύ λιγότερα πράγματα από τα σημερινά. Τα σχολεία ήταν βρώμικα και απεριποίητα. Οι δάσκαλοι ήταν αυστηροί και ασκούσαν βία στα παιδιά. Επίσης τα τιμωρούσαν με γραπτή τιμωρία και με ξύλο, όχι όπως σήμερα που τα τιμωρούν με αποβολές.

Το μάθημα ήταν πολύωρο και με λιγότερα μαθήματα απ? ότι σήμερα.

Παλιά δεν κάνανε ξένες γλώσσες και τα μαθήματα ήταν κάπως διαφορετικά. Όποιος δεν διάβαζε τον τιμωρούσαν με ξύλο!

Επίσης καταλάβαμε ότι τα περισσότερα παιδιά σταματούσαν στο δημοτικό και λίγοι συνέχιζαν τις σπουδές τους.

Ομάδα 3η

Ηλικία 60-70

Ερευνητές και ομάδα επεξεργασίας ερωτηματολογίων: Ελευθερία Χαρτοκόλλη, Φώντας Μούτσιος, Ζουγρή Νατάσα.

Πληροφορητές: 1) Γεωργία Νάσκα 66 ετών

                         2) Αντιγόνη Δημακαρέα 66 ετών

                         3) Χαρίκλεια Μπουσού   67 ετών

Πληροφορίες και συμπεράσματα

Οι περισσότερες γιαγιάδες στα παλιά χρόνια δεν πηγαίνανε σχολείο διότι δεν υπήρχαν χρήματα στο σπίτι τους και έπρεπε να δουλέψουν.

Μερικοί άνθρωποι που πήγαιναν σχολείο φόραγαν στολή και φέρνανε στο σχολείο ξύλα για να ζεσταθούνε.

Δεν ήταν όπως τώρα που για τιμωρίες έχουμε αποβολές. Τότε τους βάραγαν με χάρακα και έτσουζε πολύ.

Το σχολειό είχε μικρές αίθουσες και είχαν πιο εύκολα μαθήματα από εμάς και τους βάζανε συχνά διαγωνίσματα.

Δεν είχαν κυλικείο και αναγκαζόντουσαν να πάρουν φαγητό από το σπίτι.

Είχαν μεγάλη αυλή αλλά δεν τους αφήνανε να παίζουν όπως τώρα.

Είχαν μερικές βρύσες για να πίνουν νερό αλλά μερικές φορές δεν άνοιγαν τις βρύσες επειδή κάποια παιδιά τις ξέχναγαν ανοιχτές.

Τα βιβλία μερικές φορές τα πληρώνανε και άλλες φορές δεν τα πληρώνανε με τη βοήθεια του κράτους.

Σχολείο πηγαίνανε το πρωί και το βράδυ ενώ εμείς πηγαίνουμε μόνο το πρωί γιατί τα σχολεία γίνανε πιο σύγχρονα.

Οι γιαγιάδες μας μάς είπαν ότι τους άρεσε το σχολείο διότι μορφώθηκαν έστω και λίγο, γιατί δεν βγάλανε όλο το σχολείο αλλά μόνο το δημοτικό.

Από αυτά που ακούσαμε από τις γιαγιάδες μας καταλάβαμε ότι το σχολείο είναι πολύ σημαντικό για εμάς.

Ομάδα 4^η

Ηλικία 38-50 ετών

Ερευνητές: Θανάσης Αθανασόπουλος, Χρήστος Καραμιχαηλίδης, Γιώργος Χατζηγεωργίου, Λούτφι Χαμπαζέ, Παναγιώτης Τσακιράκης.

Ομάδα επεξεργασίας: Όλοι οι προηγούμενοι και οι: Χάρης Καλατζής και Γιώργος Μπίλης. Οι δυο τελευταίοι δεν είχαν φέρει ως την ημέρα που είχαμε ορίσει για επεξεργασία των συνεντεύξεων τη δική τους συνέντευξη.

Πληροφορητές: 1) Οσία Μοδόνα 40 ετών

                           2) Παρασκευή Φώλια 47 ετών

                          3) Μυρσίνη Παλαιολόγου 44 ετών

                           4) Σοφία Στρατή 38 ετών      

                           5) Βούλα Αντωνοπούλου 36 ετών.

Πληροφορίες και συμπεράσματα

- Από τα πέντε αυτά άτομα όλα τελείωσαν δημοτικό και γυμνάσιο.

- Όλοι οι δάσκαλοι ήταν πολύ αυστηροί.

- Όλα τα παιδιά στο δημοτικό παίζανε ενώ στο γυμνάσιο και στο λύκειο συζητάγανε.

- Τότε δεν είχανε τόσα μαθήματα όσα έχουμε τώρα.

- Από τις πέντε συνεντεύξεις οι τρεις είπαν ότι τρώγαν τιμωρίες, ενώ οι άλλοι δυο ότι δεν τρώγαν τιμωρίες.

- Επίσης ότι όσο μειώνονταν οι γενιές [ θέλει να πει ότι όσο πιο νέοι σε ηλικία ήταν οι πληροφορητές] μειώνονταν το ξύλο απέναντι στους μαθητές και άρχιζαν οι τιμωρίες.

Αφού οι μαθητές έκαναν τις παραπάνω διαδικασίες, τους πρότεινα να απαντήσουν και οι ίδιοι στο ερωτηματολόγιο για να έχουμε μια σύγκριση του παρελθόντος με το παρόν. Φαντάστηκα ότι καθένας θα υπέγραφε με το όνομά του ένα κείμενο στο οποίο θα περιγράφονταν οι δομές και η λειτουργία του σύγχρονου σχολείου, βασισμένο στις ερωτήσεις που ήδη είχαμε διαμορφώσει. Λάθος! Οι μαθητές απάντησαν δημιουργώντας ένα φανταστικό δημοσιογράφο που τους έκανε τις ερωτήσεις στις οποίες ακριβώς οι ίδιοι ήθελαν να επικεντρωθούν, όπως φαίνεται από τα παρακάτω ενδεικτικά αποσπάσματα:

Γράφει ο Φώντας Μούτσιος:

Τη συνέντευξη από εμένα την πήρα μπροστά στον καθρέφτη.

Την συνέντευξη από τον εαυτό μου την πήρα την Τρίτη, γιατί τις άλλες μέρες είχα δουλειά. Και συνεχίζει:

Ερώτηση: Το όνομά σας, το επώνυμο και την ηλικία;

Απάντηση: Το όνομά μου είναι Ξενοφών Μούτσιος και είμαι 12 ετών.

Γράφει ο Γιώργος Τεπετίδης:

Ερώτηση: Πώς σας λένε και πόσων χρονών είστε;

Απάντηση: Με λένε Γιώργο Τεπετίδη και είμαι δώδεκα χρονών.

Ε. Πώς ήταν στο δημοτικό;

Α. Στο δημοτικό ήταν πολύ ωραία αλλά είχα πολύ άγχος την πρώτη μέρα

Από τις απαντήσεις που έδωσαν οι μαθητές αναφέρω ενδεικτικά κάποια συμπεράσματα, καθώς οι περισσότερες αλληλοεπικαλύπτονται.

Ως προς τα σχολεία που φοίτησαν, άλλοι αναφέρονται στο δημοτικό και άλλοι στο γυμνάσιο:

Το δημοτικό το νοσταλγούν, όπως είναι φυσικό. Πάντως θεωρούν ότι τα σχολεία τους, δημοτικό και γυμνάσιο είναι μεγάλα, με μεγάλες αυλές, αίθουσες ειδικοτήτων, πληροφορικής, χημείου, μουσικής, έχει θέρμανση και κυλικείο, γήπεδο και κερκίδες. Κάποιοι σημειώνουν ότι είναι οι χώροι καθαροί.

Για τις σχέσεις με τους εκπαιδευτικούς:

Οι δάσκαλοι δεν ήταν αυστηροί. Οι καθηγητές είναι, αλλά το κάνουν για το καλό μας. Βάζουν τιμωρίες αλλά δεν χτυπούν τους μαθητές όπως παλιά.

Οι περισσότεροι γράφουν πως οι καθηγητές τους βοηθούν στις δυσκολίες τους, ενδιαφέρονται για τα προβλήματά τους και για άλλους είναι φιλικοί και αυστηροί μαζί, «όταν κάνουμε καμιά χαζομάρα», ή, για άλλους απλώς φιλικοί.

Σημειώνουν επίσης:

Ότι σήμερα δεν φορούν στολή αλλά ό,τι ρούχα θέλουν. Ότι δεν πληρώνουν τα βιβλία τους. Ότι κάνουν μόνο πέντε μέρες μάθημα αλλά από 7 ώρες. Ότι στο σχολείο υπάρχουν κανόνες από τους οποίους, όμως, αναφέρουν συνήθως τους εξής τρεις: «να μην αργούμε, να μην χρησιμοποιούμε βία και να μη πετάμε σκουπίδια.» Τέλος, ότι τα μαθήματα που διδάσκονται είναι περισσότερα σε σχέση με το παρελθόν, και σημειώνουν την πληροφορική, την τεχνολογία, τις δυο ξένες γλώσσες.

Όλοι αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα του σχολείου για τη μελλοντική τους ζωή, απαντώντας στην ερώτηση «σου αρέσει που πας σχολείο, και γιατί;»

Ενδιαφέρουσες είναι και οι απαντήσεις ? και μ? αυτές θα κλείσω την παρουσίαση ? που έδωσαν οι μαθητές μου του Α3, στην ερώτηση «Πώς θυμάστε το σχολείο και τα σχολικά σας χρόνια;», η οποία, βέβαια, αφορούσε το ερωτηματολόγιο των ενηλίκων πληροφορητών, ωστόσο δεν δίστασαν να την υποβάλουν και στον εαυτό τους!!. Σταχυολογώ κάποιες ενδεικτικά: «Είναι λίγο ωραίο, και μαθαίνουμε πράγματα που δεν ξέρουμε», «δεν ξέρω ακόμα γιατί δεν τα έχω τελειώσει [τα σχολικά χρόνια]», «τα σχολικά μου χρόνια είναι αρκετά και γι αυτό θα πω μόνο του δημοτικού τα οποία ήταν τέλεια και θα ήθελα να ξαναπάω αλλά να είναι όλοι οι παλιοί μου συμμαθητές!», «τα σχολικά χρόνια είναι διασκεδαστικά και πολύ σημαντικά για τη ζωή μας».

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Καββαδία, Φιλόλογος

 

• Η έκθεση πάει σινεμά

Όλα τα τμήματα της Α΄ τάξης, σε συνεργασία των φιλολόγων τους, παρακολούθησαν την ταινία «Το άσπρο άλογο» του Αλμπέρ Λαμορίς (Κάννες 1953 ? Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, Βραβείο Jean Vigo), και στη συνέχεια προέβησαν σε παραγωγή λόγου σχετική με την υπόθεση του έργου.

Ήταν ένας πειραματισμός για το σχολείο μας, κατά πόσο μια κινηματογραφική ταινία μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή λόγου, κινητοποιώντας τη σκέψη, τη φαντασία και το συναίσθημα των μαθητών, ώστε αυτά να αποτυπωθούν σε λόγο. Κατά πόσο αναπτύσσονται οι γνωστικές τους ικανότητες (κατανόηση, εμπέδωση, ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση κλπ.) και ενθαρρύνεται η έκφραση προσωπικών συναισθημάτων ή βιωμάτων.

Έναυσμα για αυτό στάθηκε η παρότρυνση της Συμβούλου των Φιλολόγων κας Αικατερίνης Σκιά, καθώς και το σεμινάριο που η ίδια πραγματοποίησε στο σχολείο μας με τίτλο: «Βλέποντας το σχολείο μέσα από τον κινηματογραφικό φακό», κατά το σχολικό έτος 2010-11.

Θα ήταν ενδιαφέρον να μεταφερθεί σε γραπτό λόγο η διαφορετική αποκωδικοποίηση μιας ταινίας από τον κάθε μαθητή ξεχωριστά, σύμφωνα με τα στοιχεία της προσωπικότητάς του και τα προσωπικά του βιώματα, καθώς και η ενθάρρυνση για παραγωγή λόγου. Μένει, λοιπόν, να απαντηθεί -μέσα από ένα σύνολο ανάλογων προσπαθειών- το ερώτημα: ο φακός μπορεί να «φωτίσει» την παραγωγή λόγου;

Υπεύθυνες καθηγήτριες: Καββαδία Μαρία, Φιλόλογος ? Βίκυ Μπόμπολα, Φιλόλογος

 

Σκηνή από την ταινία «Το άσπρο άλογο»

 

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 

• Κολάζ ? ουμε;

Στο πλαίσιο του μαθήματος των Νεοελληνικών Κειμένων της Α΄ Γυμνασίου, οι μαθητές και οι μαθήτριες των τμημάτων Α1 και Α2 διδάχθηκαν το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι». Αφού προσέγγισαν το ποίημα μέσω PowerPoint, διαδραστικού πίνακα και μελοποιημένης ποίησης του Ελύτη, έδωσαν τις δικές τους ερμηνευτικές προσεγγίσεις σε προφορικό και γραπτό λόγο. Στη συνέχεια, επεχείρησαν σε ομάδες να αποτυπώσουν σε συνεικόνες (κολάζ) την δική τους ερμηνευτική εκδοχή του ποιήματος. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, οι μαθητές ψήφισαν και επέλεξαν την καλύτερη προσπάθεια.

Οι εργασίες ? κολάζ που αξιολογήθηκαν ως οι καλύτερες υπήρξαν οι ακόλουθες:

Για το Α1 τμήμα, της ομάδας των μαθητριών: Εξαρχοπούλου Μαρίας, Ζέκιο Ειρήνης, Δανιήλ Κυριακής, Βούρου Ιωάννας, Ανδρονίκου Εύας και Κέμου Όλγας.

Για το Α2 τμήμα, της ομάδας των μαθητών: Παπαδοπούλου Βιβιάννας, Παπαγεωργίου Ευγενίας, Μπροτζάκη Χαράς και Σαντιγκλάρι Γιάννη.

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Βίκυ Μπόμπολα, Φιλόλογος

 

Κείμενα μαθητριών

«Τη χρονιά που μας πέρασε, στο πλαίσιο των μαθημάτων, προσπαθήσαμε να πραγματοποιήσουμε κάποιες επιπλέον δραστηριότητες. Αυτή, όμως, που ξεχώρισε για μένα ήταν το κολάζ.

Το κολάζ έγινε κατά τη διάρκεια του μαθήματος των Νεοελληνικών Κειμένων. Αφού διαβάσαμε και αναλύσαμε το ποίημα «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι» του Οδυσσέα Ελύτη, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα κολάζ, στο οποίο θα εκφραζόταν το νόημα του ποιήματος με εικόνες. Αφορμή για αυτό ήταν η συνήθεια του Ελύτη να κάνει κολάζ. Έτσι χωριστήκαμε σε 4 ομάδες και ξεκινήσαμε.

Ενώνοντας εικόνες που είχαμε φέρει από το σπίτι, σχετικές με το ποίημα, και συνθέτοντάς τες, προσπαθήσαμε να απεικονίσουμε στο χαρτόνι ό,τι φανταζόμασταν όταν διαβάζαμε το ποίημα. Αυτό ήταν το πιο ωραίο κομμάτι σε όλη την εργασία, γιατί σου δινόταν η ελευθερία να εκφραστείς και να δώσεις ζωή στη φαντασία σου. Στο τέλος κάναμε ψηφοφορία για το καλύτερο κολάζ.

Η εμπειρία αυτή θα μου μείνει αξέχαστη, αφού συνεργάστηκα, δημιούργησα και διασκέδασα».

Βιβιάννα Παπαδοπούλου, μαθήτρια του Α2 τμήματος

 

«Το σχολείο μέσα από τον πολλαπλό διδακτικό και κοινωνικό του ρόλο, σκοπό έχει να μας ωθήσει και σε άλλες δραστηριότητες, περισσότερο πρωτότυπες και διαφορετικές από τις συνήθεις. Μια τέτοια ήταν η δημιουργία κολάζ, βασισμένο στο ποίημα του Ελύτη «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι», όπου αποτυπώσαμε τις σκέψεις μας, ερμηνεύοντας το ποίημά του.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία, ήρθαμε πιο κοντά με τους συμμαθητές μας, συνεργαστήκαμε, ανακαλύψαμε νέες πτυχές της λογοτεχνίας και της χρήσης της, διασκεδάσαμε. Ήταν για μας πρωτόγνωρη εμπειρία.

Θα ήθελα αυτός ο διαδραστικός τρόπος διδασκαλίας να εφαρμοστεί και σε άλλα μαθήματα, ώστε να τα εμπεδώνουμε με ευχάριστο τρόπο».

Έλενα Τζιβελέκη, μαθήτρια του Α2 τμήματος

 

«Μια από τις ωραιότερες αναμνήσεις της Α΄ Γυμνασίου και ξεχωριστή εμπειρία για μένα ήταν η δημιουργία κολάζ, βασισμένο στο ποίημα του Ελύτη που διδαχθήκαμε. Οι ποιητικές εικόνες του καλοκαιριού, του νησιού, του ζευγαριού πριν από το χωρισμό τους, αποτυπώθηκαν στο χαρτόνι, όπως κάθε ομάδα τις ένιωθε. Εργαστήκαμε δημιουργικά, συνεργαστήκαμε, η φιλόλογός μας μας συντόνιζε και επεξηγούσε, και το αποτέλεσμα υπήρξε εξαιρετικό!».

Μαρία Μπαϊμπάκη, μαθήτρια του Α2 τμήματος